TURİZM VE OTELCİLİK PORTALI

FİZİKSEL AKTİVİTENİN METABOLİZMAYA ETKİLERİ

Bazal metabolizmaya ek olarak, günlük uğraşlar için enerji harcanır. Etkinlik için harcanan enerji miktarı hareketin ya da işin türüne, süresine, bireyin becerisine, vücut ağırlığı ve cinsiyet gibi özelliklere göre değişir. Günlük enerji gereksinmesini, yalnız çalışma durumu ya da mesleğe göre belirlemek yanıltıcı olabilir. Çünkü, hafif işte çalışan bir insanın iş dışı yaşantısı çok hareketli olabilir, bu da enerji ihtiyacını artırır. Bunun için, uyku dışındaki zamanın etkinlik durumuna göre gruplandırılması, bu etkinliklerin gerektirdiği enerji harcamasına göre günlük enerji ihtiyacının belirlenmesi gerekir.
TOPLAM ENERJİ İHTİYACI VE FİZİKSEL AKTİVİTELERİN GRUPLANDIRILMASI

Bireyin günlük enerji ihtiyacı; bazal metabolizma, fiziksel etkinlikler ve besinlerin ısısal etkisi için harcanan enerjinin toplamı kadardır. İlgili şekil ve tablolardan yararlanarak bazal metabolizma için harcanan enerji miktarı hesaplanır. Fiziksel etkinlikler ve meslekler çok çeşitlidir; bunların her biri için ne kadar enerji gerektirdiğini bulmak ve buna göre enerji ihtiyacını hesaplamak zordur. Bu nedenle, uygulamayı kolaylaştırmak için, yapılan iş ve uğraşlar enerji harcamasına göre gruplandırılmıştır. Belirli yaş ve durumdaki kadın ve erkeklerin enerji harcaması belirlenmiştir. Bu örneklerden yararlanarak, değişik yaş ve durumdaki bireylerin günlük enerji ihtiyacı hesaplanabilir.

Toplam için enerji ihtiyacının belirlenmesinde kullanılmak üzere Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım ile Sağlık Örgütü Uzmanlar Kurulu, toplumun yetişkinlerini simgeleyecek özellikte erkek ve kadını örnek olarak almış ve onların enerji harcamasını belirlemiştir.

Aynı yaş ve ağırlıkta bile olsa, toplumdaki yetişkinlerin özellikleri, çalışma durumu ve süresi, dolayısıyla enerji ihtiyacı örnek kadın ve erkeğinkinden farklılık gösterir. Ancak, bu tablodaki değerlerden yararlanılarak, değişik özellikte ve işte çalışanların enerji ihtiyacı hesaplanabilir. Bunun için, iş ve iş dışı uğraşın hangi gruba girdiğinin ve süresinin bilinmesi gerekir. Meslek, iş ve iş dışı uğraşlar çok çeşitlidir. Bunların her birinin gerektirdiği enerji harcaması farklı olduğu gibi, aynı tür işin yapılması için harcanan enerji miktarı bile bireysel özelliklere, yapılma şekline, kullanılan araca göre de farklılık gösterir. Bu yüzden, fiziksel etkinlikleri enerji harcamasına göre kesin olarak gruplandırmak zordur. Ancak, enerji ihtiyacını hesaplamada, uygulama kolaylığı ve görüş kazandırmak için, fiziksel etkinler enerji harcamasına göre dört grupta toplanabilir. Çeşitli meslek ve çalışma durumlarında olan kişilerin dakikada harcadıkları enerji miktarı aşağıda gösterilmektedir. Belirtilen değerlere bazal metabolizma hızları dahildir.

a. Hafif İşler: Erkek dakikada 1.99 kkal, kadın 1.5 kkal harcamaktadır.
Erkekler: Büro işleri, avukat, hekim, mimar, muhasebeci, memur, öğretmen, tezgahtar
Kadınlar: Büro işleri, araç kullanarak yapılan ev işleri

b. Orta Aktivite: Erkek dakikada 3.16 kkal, kadın 2.03 kkal harcamaktadır.
Erkekler: Hafif endüstri işçisi, vasıfsız işçi, öğrenci, balıkçı, rutin hizmet yapan erler, araç kullanan tarım işçisi
Kadınlar: Hafif endüstri işçisi, araçsız ev işi gören kadın, öğrenci, büyük mağaza işçisi, araç kullanan tarım işçisi

c. Ağır Aktivite: Erkek dakikada 4.45 kkal, kadın 2.54 kkal harcamaktadır.
Erkekler: Ağır tarım işçisi, ağır inşaat işçisi, amele, orman işçisi, ağır askerlik hizmeti yapan, maden ve ağır sanayi işçisi, yorucu atletizm ve spor faaliyeti yapan
Kadınlar: Ağır tarım işçisi, yorucu endüstri işçisi, balerin, yorucu atletizm ve spor faaliyeti yapan

d. Çok Ağır-Aşırı Aktivite: Erkek dakikada 6.22 kkal, kadın 3.21 kkal harcamak¬tadır
Erkekler: Baltacı kazmacı, demirci, nalbant, hamal, yük arabası çekicisi
Kadınlar: Ağır inşaat işçisi, çok ağır tarım işçisi