TURİZM VE OTELCİLİK PORTALI

Üzerinde ya da içinde yaşayan ve yaşadığı canlıya zarar verip, hastalıklara yol açan canlılara parazit (asalak) denir. yaşamak için başka canlılardan istifade eden canlıların bu yaşam tarzına parazitlik (asalaklık) denir.
Parazitler, iç ve dış (endo ve ekto) parazitler olmak üzere ikiye ayrılır. Barsak kurtları iç parazitlere, bit ve uyuz etkenleri dış parazitlere en güzel örnektirler. Sosyo-ekonomik ve çevre koşulları iyi olmayan toplumlarda parazitler kolaylıkla yayılma imkânı bulur. Ülkemizde çevre koşulları iyi olmayan yörelerimizde, özellikle okul çağında yüksek oranda görülmektedir. Bağırsaklarda yaşayan çok çeşitli parazitler vardır. parazitlerin çeşidine göre vücuda giriş yolu, belirtileri, tedavileri ve kontrol yöntemleri farklılık gösterir. Ülkemizde sık görülen bağırsak parazitleri barsak solucanı, kılkurdu, şerit, kancalı kurtlar ve amiplerdir.
Asalakların bir kısmı insan vücudunda yaşarlar. Bir kısmı ise hayatlarının bir bölümünü hayvan türlerinde, diğer bir bölümünü ise insan vücudunda geçirirler. Parazitin gelişmesi için bir konağa ihtiyacı vardır. parazitin konak vücudunda bulunuşu üç şekil içinde gösterilebilir.
1. Bazı parazitler için ancak bir türlü canlı konak olabilmektedir. Bazı sivrisineklerin yalnız insan kanını tercih etmeleri gibi.
2. Parazitlerin bazıları muhtelif konaklarda yaşayabilir. Kenelerin bir çok hayvan ve insanda asalaklık yapabilmeleri gibi.
3. Birçok durumda insan, parazitin tesadüfen yerleştiği bir konaktır.
Parazitlerin, konağın dış yüzeyinde veya deri altında bulunmasına dış parazitlik denir (Bit ve uyuz gibi). Parazitin sindirim yolları, idrar yolları, karaciğer, akciğer gibi dokularda ve kanda yaşaması iç parazitlik olarak adlandırılır. parazitlerin bulaşması; kirlenmiş toprak, su, besin, parazitin bulunduğu hayvan, parazitli şahıs bunun elbisesi ve yatağı ile eşyalarından olur.

İnsan parazitlerini sınıflandıracak olursak;
1. Protozoalar
a. Kirpikliler
b. Amipler
c. Sporozoalar
d. Silliler
2. Parazit kurtçukları
a. Yassı kurtçuklar
b. Silindirik kurtçuklar
B. PARAZİT ENFEKSİYONLARI
Parazit hastalıkları ılık ve sıcak iklime sahip bölgelerde sık görülür. Düşük sosyal yaşam düzeyi, kötü beslenme ve hijyen kurallarına uymama bu tür hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur. parazit hastalıklarından korunmak için alınması gereken önlemler şunlardır:
a. Hijyen kurallarına uyulmalı, çiğ et yenmemeli, eller sık sık ve yemekten önce-son yıkanmalı, tırnaklar kısa kesilmeli, meyve ve sebzeler iyice yıkanmadan yenmemelidir.
b. Toplu yaşanan yerler iyi havalandırılmalıdır.
c. İçme suları yeterli derecede klorlanmalıdır.
d. Evcil hayvanlar veteriner kontrolünde olmalıdır.
C. PARAZİT HASTALIKLARI
1. KILKURDU: Makat çevresindeki kaşıntı ile kendini belli eder. Her yaşta görülebilir. Oda sıcaklığında 3 hafta yaşar. Çok kolay yayılma imkânı bulur. Hava yolu ile taşınıp, bulaşabilir. Makata yapıştırılan bantın mikroskopla incelenmesi le teşhis edilir. teşhisten sonra ailenin tüm fertleri tedavi edilmelidir.
2. TRİŞİNOZ: Yeterince pişmemiş etlerin yenmesi ile bulaşır. Başlangıçta karın ağrısı, ishal, bulantı, kusma, ateş ve cilt döküntüleri oluşur. Trişin kan dolaşımına karıştığında ateş, yüzde ve göz kapaklarında şişme, kalp ve solunum yetersizliği olur. parazit ilaçları ile tedavi edilir.
3. TOKSOPLAZMOZ: Özellikle hamileler için çok tehlikeli olan bu hastalık çiğ et yenmesi ve pis toprakla temas sonucu bulaşır. Hamile adayı annenin düşük yapması ve ilerleyen aylarda ölü doğum yapma ihtimali nedeni ile çok önemlidir.

—————–
Seref Kapan